Казан муниципаль архивы узган ел нәтиҗәләре буенча документларны цифрлаштыру буенча лидер булды

Казанның муниципаль архивы узган ел нәтиҗәләре буенча документларны цифрлы форматка күчерү буенча республиканың башка учреждениеләре арасында беренче урында тора. Хисап чорында 2872 эш цифрлаштырылган, ә 2022 елдан барлыгы – 6 мең эш яки 1 миллионнан артык кәгазь. Узган ел учреждение тарафыннан 19 меңнән артык дәүләт һәм муниципаль хезмәт күрсәтелгән. Казан мэры Илсур Метшин муниципаль архивның 2024 ел хисабын тыңлады, шулай ук учреждение бинасын карады.

Учреждениеның соңгы ике елда биләгән бинасы буенча экскурсияне Казан Башкарма комитетының муниципаль архив идарәсе башлыгы Гөлнара Мусина үткәрде. Күчкәннән соң документлар саклау өчен мәйданнар алты тапкырга арткан – мәйданы 4,6 мең кв.м. 8 Март урамындагы 5а йорт буенча алты катлы йортның гомуми мәйданы 7 мең кв.м тәшкил итә.

Биредә 48 архив саклагыч урнаштырылган. Алар 4 км озынлыктагы киштәләр белән төзелгән. Бүлмәләрдә температура-дымлылык, яктылык, санитария-гигиена режимнары даими саклана. Алар заманча янгын сүндерү системасы белән җиһазландырылган. Тәүлек буе сак эшли.

Төп юнәлешләрнең берсе — даими саклау документларын цифрлаштыру. Казан мэрына планетар сканерның ничек эшләвен күрсәттеләр, ул искергән документларны тышлыкларны зарарламыйча сак кына цифрлаштырырга мөмкинлек бирә.

Шулай ук Илсур Метшин бердәм архив мәгълүмати системасына керү мөмкинлеге булган заманча уку залында булды: кулланучылар биредә цифрлаштырылган материалларны өйрәнә яки беренчел чыганаклар белән эшли ала.

Шунысын да билгеләп үтәргә кирәк, соңгы өч елда уку залы хезмәтләренә ихтыяҗ арта. Хисап чорында анда 4 меңгә якын кеше булган. Бу 2023 ел белән чагыштырганда 42% ка күбрәк. Узган ел эчендә барлыгы 10 меңнән артык сорау үтәлгән, дип ачыклык кертте идарә башлыгы.

Конференц-залда архивны туплау чыганагы булган һәм документларны саклауга тапшыручы оешмалар белән очрашулар уза.

2022 елдан муниципаль архив тарафыннан барлыгы 6 мең эш яки 1 миллионнан артык кәгазь цифрлаштырылган. Узган ел нәтиҗәләре буенча учреждение республика муниципаль архивлары арасында беренче урында тора, бу чорда 2872 эш цифрлаштырылган. «Бу эш нәтиҗәсендә физик һәм юридик затларга хезмәт күрсәтү вакытлары ике мәртәбә кыскарды», – дип ассызыклады идарә җитәкчесе Гөлнара Мусина.

Хисап чорында учреждение тарафыннан барлыгы 19 меңнән артык дәүләт һәм муниципаль хезмәт күрсәтелгән. Иң кирәклесе — белешмәләр, хезмәт хакы һәм эш стажы турындагы документларның күчермәләрен алу.

Муниципаль архив коллективы хәзерге вакытта 1692 фондның яисә 143 меңнән артык саклау берәмлегенең сакланышын тәэмин итә. Бу шәхси состав һәм шәхси чыгыш буенча документлар, шулай ук идарә документациясе.

Бүгенге көндә муниципаль архивта 24 шәхси фонд бар. Аларның җидесе узган ел төзелгән һәм анда Бөек Ватан сугышы ветераннары һәм махсус операциядә һәлак булган катнашучылар турында мәгълүмат бар.

Фондны «Хәтер» мәчете имамы, Совет һәм татар язучысы Харис Салихов, Бөек Ватан сугышы ветераны Петр Чирвон, совет хәрби эшлеклесе, танк гаскәрләре генерал-майоры Василий Гуляев, Бөек Ватан сугышы ветераны, журналист һәм язучы Александр Малов һәм Ленинград чолганышында яшәүче Людмила Хитрина биографияләре тулыландырды. Сугыш хәрәкәтләре барышында һәлак булган махсус операция катнашучылары — Иван Копылов һәм гвардия майоры Алмаз Әһлиевныкы. Геройлар үлгәннән соң Батырлык орденнары белән бүләкләнделәр.

Махсус операциядә катнашучыларның истәлеген мәңгеләштерү өчен муниципаль архив тарафыннан шулай ук «Татарстан Геройлары – «Алга» исемле беренче батальон» архив җыелмасы булдырылган. Ул 11 хәрби хезмәткәр турындагы тарихны үз эченә ала.

2024 елдан учреждение хезмәткәрләре Казан шәһәре Думасының Мәгълүмати-аналитик идарәсе белән берлектә Бөек Ватан сугышында катнашучыларны архивта төшерә башладылар. Бүгенге көнгә җиде интервью язылган.

Җыелган мәгълүматны тематик күргәзмәләр оештырганда кулланалар. Аларның берсе төзекләндерелгәннән соң ачылган Заря скверында Җиңүнең 80 еллыгы алдыннан ачылачак. Экспозиция нигезендә — Бөек Ватан сугышында катнашучыларның документлары.

Үсеп килүче буынны патриотик тәрбияләүгә аерым игътибар бирелә. Үз иленең тарихы турында күбрәк белергә теләгән укучылар өчен даими рәвештә «Яшь архивист мәктәбе» дәресләре үткәрелә. Мәсәлән, 2024 елның маенда чолганыштагы Ленинградта яшәүче Людмила Александровна Хитрина белән очрашу узды — аның шәхси фонды шулай ук узган ел булдырылган иде.

Архив фондларын Казан оешмалары документлары белән тулыландыру буенча да актив эш алып барыла. Өч ел эчендә тулыландыру чыганаклары саны 82% ка арткан — хәзер бу 365 оешма.

Фонд аудиочагылышлы документлар белән дә тулылана. Бүгенге көндә муниципаль архив хезмәткәрләре махсус хәрби операциягә, БРИКС саммитына, «Казаныш» Халыкара архитектура-төзелеш форумына әзерлек һәм аны уздыруга багышланган материаллар җыю эшләрен алып баралар.